Myślę, że większość z nas słyszała o lokalach komunalnych, TBS czy mieszkaniach lokatorskich. Jak się pewnie domyślasz tego typu lokalu nie możesz kupić od osoby mieszkającej w nim, ponieważ ta osoba nie posiada prawa własności do tego lokalu.

Pamiętaj o tym, że rozróżniamy:

• Lokale komunalne stanowiące własność miasta - są one przyznawane osobom o niskich dochodach, których nie stać na zakup bądź wynajem mieszkania. Często gminy budują całe budynki przeznaczone na mieszkania socjalne.
• TBS tzw. Towarzystwo Budownictwa Społecznego -mieszkania budowane przez Krajowy Fundusz Mieszkaniowy.
  Po podpisaniu umowy i wniesieniu wkładu własnego mieszkanie jest wynajmowane. Są to umowy długoterminowe, można je przenosić na kogoś innego, aneksować.
  Mieszkania cieszą się popularnością w kręgu osób o średnich dochodach, gdyż to do nich jest kierowany ten projekt.
• Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu - jest wyłącznie prawem do użytkowania lokalu przez członka spółdzielni mieszkaniowej, który jest również zobowiązany wnieść wkład mieszkaniowy oraz regulować opłaty. Prawo może należeć do jednej osoby bądź małżonków. Właścicielem lokalu jest spółdzielnia mieszkaniowa, spółdzielczego lokatorskiego prawa nie można zbyć, nie jest również dziedziczone.
  Takiego mieszkania nie możemy nigdy sprzedać ani przekazać w spadku czy darowiźnie.

Kupić możesz:

• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
  Tutaj wyróżniamy dwie rzeczy: prawo do korzystania z lokalu oraz prawo do rozporządzania swoim prawem np. wynajęcie, oddanie do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. W przypadku chęci przekształcenia takiego lokalu np. na lokal użytkowy będziesz potrzebował/a zgody spółdzielni. Taki lokal możemy również zbyć, darować, zapisać komuś w testamencie, podlega egzekucji, bądź możemy je obciążyć hipoteką.
  Zazwyczaj takie prawo ma członek spółdzielni. Będąc właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu masz prawo żądać od spółdzielni zawarcia umowy o przeniesienie własności lokalu, czyli ustanowienie odrębnej własności lokalu, nazywanej „wykupem lokalu”. Temat spółdzielczych własnościowych praw do lokalu jest specyficzny, gdyż jako właściciel takiego prawa, nie posiadasz prawa do części wspólnych gruntu i budynku. Właścicielem części wspólnych jest spółdzielnia. Księga w takim lokalu nie jest wymagana. Najważniejszą rzeczą jest określenie, czy grunt pod budynkiem jest własnością Spółdzielni, czy może jest oddany w użytkowanie wieczyste?
  Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 Maja 2013 roku grunt jest uregulowany tylko wtedy, gdy spółdzielnia jest właścicielem gruntu, na którym jest posadowiony budynek bądź spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego do gruntu, na którym jest posadowiony budynek.
• Lokal stanowiący odrębną nieruchomość, tzw. nieruchomość lokalowa
  Lokal stanowi odrębny od gruntu i od budynku przedmiot własności. W tym przypadku jesteśmy jego rzeczywistymi właścicielami wraz z wszystkimi prawami związanymi z nim: prawem do gruntu pod budynkiem oraz do wszelkich części budynku i urządzeń, które nie służą do wyłącznego użytku poszczególnych właścicieli lokali. Udział w częściach wspólnych, o których mowa powyżej jest określany w ułamku, np.: 468/12000, co możemy sprawdzić w Księdze wieczystej. Lokal stanowiący odrębną nieruchomość zawsze ma założoną księgę wieczystą. Obecnie własność takich lokali może być dokonywana dla wszystkich lokali w budynku jedną czynnością prawną, np. w przypadku dewelopera po zrealizowaniu inwestycji, bądź sukcesywnie na podstawie art. 7 ust 1 ustawy o własności lokali.
  Pamiętaj zawsze wymagana jest umowa w formie aktu notarialnego.

Nieruchomość gruntowa / działka
Areał ziemi, który stanowi wyodrębnioną część. Prawnego wyodrębnienia nieruchomości gruntowej dokonuje się przez wytyczenie jej granic i założenie dla niej księgi wieczystej. Nieruchomość gruntowa może składać się z kilku bądź kilkunastu działek należących do jednego właściciela. W przypadku sporów o granicę nieruchomości gruntowej, ich przebieg ustala się dokonując rozgraniczenia.

Użytkowanie wieczyste
Prawo to jest po części „zbliżone” do prawa własności.
Przez cały czas właścicielem gruntu jest skarb państwa, jednostka samorządu terytorialnego np: gmina, powiat. Można się spotkać z konkretna liczbą lat np. 99, w trakcie których nabywca jest użytkownikiem wieczystym gruntu oraz ma pełne prawa własności  do budynku i innych urządzeń wzniesionych na gruncie. Należy jednak pamiętać o opłacie rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, co wpływa na koszty ogólne. Użytkowanie wieczyste zostało wprowadzone 14 lipca 1961 r. Jednocześnie z dniem 1 stycznia 2019 prawo użytkowania wieczystego działek gruntu przeznaczonego na cele mieszkaniowe zostało na mocy ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku przekształcone w prawo własności.
Użytkowanie wieczyste dotyczy działek zabudowanych budynkami wielorodzinnymi  z lokalami użytkowymi na parterze oraz budynków jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub wolnostojącej.
W przypadku wątpliwości, co do stanu prawnego danej nieruchomości, z którą mamy do czynienia, zachęcamy do kontaktu z zaufanym doradcą ds. nieruchomości bądź notariuszem.