Jaka jest różnica między zadatkiem a zaliczką?

ModernHouse 2023-09-13

Podczas zawierania wszelkich umów należy rozróżniać zadatek od zaliczki. Dlaczego? Obie formy są wykorzystywane podczas zawierania umów przedwstępnych w zakresie kupna-sprzedaży nieruchomości i nie tylko.

Czym się różnią?

Zadatek jest sprecyzowany w artykule 394 Kodeksu Cywilnego, z którego wynika, że:

  • pełni funkcję odszkodowawczą oraz przepada z chwilą odstąpienia od umowy,
  • powinien zostać przekazany gotówką, przelewem przy podpisaniu umowy przedwstępnej oraz być pokwitowany,
  • dobrą praktyką jest 10 % zadatek.

394 Kodeksu Cywilnego
§ 1. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

§ 2. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.

§ 3. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zaliczka nie ma definicji w kodeksie cywilnym.
Zaliczka nie posiada funkcji odszkodowawczej, znaczy to, że w przeciwieństwie do zadatku, podlega w razie niewykonania umowy przedwstępnej przez jedną ze stron zwrotowi.
Zaliczka jest zawszę zwrotna w wartości nominalnej. W umowie przedwstępnej zaliczka może stanowić nawet 100 % ceny transakcyjnej.

Reasumując, jeśli jesteś pewny/a swojego zakupu i chcesz w 100% sfinalizować transakcję warto skorzystać z tytułu zadatku, ponieważ zadatek bardziej zabezpiecza finalizację przedsięwzięcia. Natomiast w przypadku wątpliwości, co do trafności podjętej decyzji można skorzystać z zaliczki, która nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami.
Pamiętaj aby uzyskać potwierdzenie zapłaty niezależnie, czy będziesz płacić zaliczkę, czy zadatek!
Zasada jest bardzo prosta dajesz pieniądze tylko wtedy, kiedy masz umowę oraz pokwitowanie zapłaty. Często zdarza się przekazywanie zaliczki bez żadnej umowy bądź potwierdzenia. Taka sytuacja ma miejsce o wiele częściej niż Ci się wydaje. Otwarcie mówiąc korzystanie z zaliczek może okazać się jałowe, gdyż strony nie mają żadnego rygoru wykonania postanowień umowy przedwstępnej. Często zaliczki są stosowane w korelacji inwestor i wykonawca.
Pamiętaj nawet w przypadku małych kwot warto wprowadzać prawidłowe nawyki stosując umowy z zadatkiem oraz potwierdzenie zapłaty.


Najważniejsze żebyś wybrał odpowiednie dla siebie zabezpieczenie transakcji. Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu nie będziesz mieć wątpliwości.